Ο Ιπποκράτης για την υγεία

Τι θα έλεγε ο Ιπποκράτης για την υγεία.

Η μεγάλη αγωνία που με κυρίευε τις εποχές που τα Άβδηρα υπέφεραν από λοιμό ήταν το εάν στους κατοπινούς καιρούς θα κατάφερνε ποτέ η τέχνη της ίασης να βρει αυτή την πολυπόθητη ισορροπία μεταξύ των στοιχείων που συνέχουν τον άνθρωπο. Για κάθε νόσο που βασανίζει τη σάρκα και τη ζωή του ανθρώπου ευθύνεται η ανισορροπία των θεμελιωδών στοιχείων μεταξύ του γαιώδους και του υδατώδους τμήματος της ζωής. Καμία θεραπεία δεν μπορούσε για τα δικά μας δεδομένα να εφαρμοστεί αποκλειστικά και μόνο στο σημείο της πάθησης.  Έπρεπε να λάβουμε υπόψη την ανάγκη για ισορροπία.

Έλαβα γνώση του ότι, σε αυτές εδώ τις εποχές, οι θεραπευτές του πόνου και της νόσου με ανακήρυξαν πατέρα της Τέχνης τους. Λαμβάνουν έγκριση για την άσκησή της, προφέροντας τον όρκο που άφησα στους μαθητές μου. Ότι η προτομή μου δεσπόζει στα Ασκληπιεία και τα ιδιαίτερα δωμάτια των ιατρών. Ότι στο όνομα Ιπποκράτης  πίνουν οίνο οι θεραπευμένοι γλεντώντας την υγεία τους.

Μεγάλη τιμή για θνητό το να σε ευγνωμονούν γενιές. Αλλά και μεγάλο βάρος το να χαράζεις δρόμους και οι κατοπινοί σου να αποκλίνουν.

Γιατί άλλο το να θεραπεύεις για τον άνθρωπο και άλλο για το όφελος. Άλλο το να μελετάς και να επιμένεις για την πρόληψη. Άλλο να περιμένεις τον ασθενή όπως ο πωλητής της αγοράς τον πελάτη.

Μου έλαχε να τριγυρίζω ώρες εδώ, σε αυτό το μεγαλειώδες Ασκληπιείο που το χαρακτηρίζουν η ένταση, ο πόνος και η αγωνία. Η αγωνία των πονεμένων, μα εξίσου και η αγωνία της συντροφιάς τους. Αυτές οι μορφές που συνοδεύουν τα αποστεωμένα κορμιά, στα οποία και χαράζεται διπλά ο πόνος των ασθενών και η αγωνία για το μέλλον, στοιβάζονται πίσω από τις θύρες που κρύβουν τους λευκοντυμένους ιατρούς.

Με ένα ζωγραφισμένο ερώτημα στα πρόσωπά τους αναμένουν δυο λόγια για τον βασανισμένο τους. Η απόσταση που τους χωρίζει από τους ιατρούς δεν είναι μόνο αυτή της θύρας, αλλά κάτι πιο βαθύ. Θυμίζει λίγο τους ικέτες του Πέρση βασιλιά. Όταν η Λάχεσις τους έριχνε στη δικαιοδοσία του, περίμεναν από αυτόν την εύνοιά του για να συνεχίσουν να ζουν.  Στη μοναδική περίπτωση όμως που θα είχαν και αυτοί κάτι να του προσφέρουν σαν αντάλλαγμα.

Έτσι και σε αυτές τις νέες εποχές, ορισμένοι από τους ιατρούς μοιάζουν να έχουν κάτι από τους Πέρσες βασιλείς. Θαρρείς και χωρίζουν τους ανθρώπους σε έχοντες και μη έχοντες και προσφέρουν υπηρεσίες αναλόγως των απολαβών.

Η Τέχνη μοιάζει να έγινε εργασία και να παζαρεύεται πίσω από κλειστά δωμάτια σαν τα φρέσκα ψάρια στο καλάθι του ψαρά.

Οι ασκούντες την Τέχνη μου σήμερα ίσως να μη μοιράζονται πλέον το ίδιο πάθος με τους Ασκληπιάδες ιατρούς που αφιέρωναν τη ζωή τους στον άνθρωπο, ωσάν να την αφιέρωναν σε Θεούς. Ίσως οι ανάγκες, ίσως οι αξίες, ίσως ακόμα και η φιλοσοφία των σημερινών καιρών να τους έχει αλλάξει τόσο. Μπορεί και η ίδια η ζωή να έχει αλλάξει, αμφιβάλλω όμως για το εάν άλλαξε ποτέ η αξία της…

Βιογραφικά στοιχεία:

Ο Ιπποκράτης (460 – 377 π.κ.χ.), γεννημένος στο νησί της Κω, ήταν ιατρός θεωρούμενος ως ο πατέρας της σύγχρονης ιατρικής. Είναι ο πρώτος που επιχειρεί να απαλλάξει την ιατρική από τη μεταφυσική και τη δεισιδαιμονία.  Συνδύασε την επιστήμη και τη φιλοσοφία. Η σύγχρονη επιστήμη βλέπει στο πρόσωπό του την αρχή μιας μεγάλης προσπάθειας απαλλαγής της από την προκατάληψη καθώς και το ηθικό, αλλά και φιλοσοφικό οικοδόμημα του ανθρωπισμού πάνω στο οποίο μπορεί να ανθήσει κάθε επίτευγμά της. Ο Ιπποκράτης ουσιαστικά αφιέρωσε την ζωή του στην υγεία. Πέθανε στη Λάρισα σε ηλικία 83 ετών.

Η θέαση του σύγχρονου κόσμου, και δη της κατάστασης του Εθνικού Συστήματος Υγείας, από τον Ιπποκράτη είναι μία μόνο από τις θεάσεις σύγχρονων ζητημάτων από προσωπικότητες του αρχαίου κόσμου που παρατίθενται στη νέα συλλογή μυθογραφημάτων “Ο Αυλός του Πανός” του Τάσου Χαλιού, η οποία κυκλοφορεί από τη Σειρά Βιβλίων Lux Orbis των Εκδόσεων iWrite.