Ένα βιβλίο για την Κίνα που μπορεί να ωφελήσει τον δυτικό κόσμο

Υπάρχει κάποιο βιβλίο που να ασχολείται διεξοδικά με την ιστορία που συναντά κανείς στην Κίνα; Η μελέτη του κινεζικού πολιτισμού, ή αλλιώς η Σινολογία, αποτελεί μια από τις δυσκολότερες και πιο απαιτητικές σπουδές στον ακαδημαϊκό χώρο παγκοσμίως.

Αν και η μελέτες για την Κίνα έχουν ξεκινήσει στην Ευρώπη από την εποχή του διαφωτισμού, μονάχα τα τελευταία πενήντα χρόνια γίνεται μια συστηματική επιστημονική μελέτη του αρχαίου αυτού πολιτισμού και μπορεί κάποιος να βρει ένα βιβλίο που τον αφορά. Όπως συμβαίνει και με την Αιγυπτιολογία, οι σπουδαστές της Σινολογίας πέρα από την γνώση της κινεζικής γλώσσας θα πρέπει να έχουν επίσης πολύ καλή γνώση σε τουλάχιστον δυο επιπλέον ευρωπαϊκές γλώσσες, συνήθως στα Γαλλικά και στα Γερμανικά, οι οποίες είναι απαραίτητες για την βιβλιογραφική τους έρευνα. Αξίζει να σημειωθεί ότι στα πανεπιστήμια της Γερμανίας η γνώση δύο επιπλέων ευρωπαϊκών γλωσσών είναι απαραίτητη για την εισαγωγή σε τμήμα Σινολογίας. Επίσης οι μελετητές του κινεζικού πολιτισμού θα πρέπει να έχουν εξίσου πολύ καλή γνώση της δυτικής φιλοσοφίας από τις απαρχές της στην αρχαία Ελλάδα μέχρι την σύγχρονη εποχή.

Η μελέτη του κινεζικού πολιτισμού διαφέρει σημαντικά από άλλες μελέτες πολιτισμών αφού τα σύγχρονα τμήματα των κινεζικών σπουδών καλύπτουν μονάχα μια βασική γνώση της κινεζικής γλώσσας και εστιάζουν επιφανειακά μόνο στην μελέτη της σύγχρονης Κίνας. Αυτό συμβαίνει γιατί, σε αντίθεση με τις χώρες του δυτικού κόσμου, η ανάλυση και η ανάγνωση της Κίνας με τα θεωρητικά εργαλεία των σύγχρονων, δυτικότροπων πολιτικών και κοινωνικών επιστημών είναι ιδιαίτερα προβληματική και οδηγεί συχνά σε σοβαρά ατοπήματα και λανθασμένα συμπεράσματα.

Η Κίνα δεν αποτελεί απλώς ένα εντελώς διαφορετικό κόσμο από μόνη της αλλά, λόγω της βαθιάς φιλοσοφικής της πρακτικής και της ιστορικής πολιτικής της εμπειρίας, θέτει πλέον ανοικτά σε αμφισβήτηση τις θεμελιώδεις φιλοσοφικές και πολιτικές θεωρίες του δυτικού κόσμου. Με άλλα λόγια η Σινολογία αποτελεί μια επιστήμη από μόνη της, καθώς η Κίνα δεν μπορεί να μελετηθεί με την ίδια συμβατή επιστημονική προσέγγιση που γίνεται για τις υπόλοιπες χώρες, ούτε ανοίγοντας απλά ένα τυχαίο βιβλίο. Αν και το ίδιο ισχύει φυσικά και για τις υπόλοιπες χώρες του παγκόσμιου Νότου, η μελέτη του κινεζικού πολιτισμού εξακολουθεί να παρουσιάζει εξαιρετικές ιδιαιτερότητες.

Στον ελληνικό ακαδημαϊκό χώρο η παντελής απουσία ειδικών πάνω στις χώρες του παγκόσμιου Νότου, και ειδικά πάνω στον κινεζικό πολιτισμό, δημιουργεί ένα τεράστιο πρόβλημα όσον αφορά την σωστή ενημέρωση του ελληνικού κοινού σχετικά με μια από τις σημαντικότερες χώρες του πλανήτη. Δυστυχώς τόσο στα πανεπιστήμια όσο και στα κοινωνικά δίκτυα και στα ΜΜΕ της χώρας μας, επικρατεί μια ολοκληρωτικού τύπου ευρωκεντρική προσέγγιση η οποία συχνά αγγίζει τα όρια του ρατσισμού. Ταυτόχρονα οι ιδεοληψίες που επικρατούν, προερχόμενές είτε από τον συντηρητικό είτε από τον αριστερό χώρο, αποτελούν τον κύριο πόλο ‘επιστημονικής’ προσέγγισης για την ανάλυση της σημερινής Κίνας.

Ο συνδυασμός αυτών των δυο τάσεων προσδίδει μια εντελώς λανθασμένη εικόνα της σημερινής Κίνας στο Ελληνικό κοινό. Η παραπληροφόρηση μέσω των ψευδών στοιχείων που παρατίθενται συχνά σε διάφορα ‘ακαδημαϊκά’ σεμινάρια και μαθήματα για την Κίνα είναι σκανδαλώδης. Ως αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης τα βιβλία που κυκλοφορούν στην Ελλάδα σχετικά με την Κίνα, γραμμένα από Έλληνες συγγραφείς, αποτυπώνουν τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά: Ευρωκεντρισμό, ιδεοληψίες και ανεπαρκή γνώση ή / και ειδίκευση πάνω στην επιστήμη της Σινολογίας και της κινεζικής γλώσσας.

Από την άλλη μεριά, η εμμονή των δυτικών χωρών εδώ και είκοσι χρόνια στο να υποτιμούν και να απαξιώνουν την Κίνα, είτε μέσω των διεθνών ΜΜΕ, είτε μέσω ενός μεγάλου αριθμού βιβλίων από ‘ειδικούς’ προαναγγέλλοντας την κατάρρευση της χώρας, αποδείχθηκε παταγωδώς λανθασμένη. Η Κίνα όχι μόνο δεν αποδυναμώθηκε αλλά αντιθέτως κατάφερε να αναδειχθεί ως την ισχυρότερη χώρα του πλανήτη εκθέτοντας έτσι ξεκάθαρα την παντελή αμάθεια των επικριτών της. Φτάνει κανείς σήμερα να ρίξει μια ματιά στις υποδομές της Κίνας για να καταλάβει το ανεπανάληπτο αυτό ιστορικό θαύμα των υπερκατασκευών, την ηγεμονική της θέση στην τεχνολογική ανάπτυξη και την εξαιρετική οικονομική της σταθερότητα.

Η επαναφορά της Κίνας σε ηγεμονική θέση παγκοσμίως μετά από σχεδόν τρεις αιώνες αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα γεωπολιτικά γεγονότα του 21ου αιώνα. Αυτό σημαίνει πως η σωστή ενημέρωση για τη Κίνα και τον κινεζικό πολιτισμό εν γένει είναι πλέον απαραίτητη για όλους καθώς, όπως αναφέρει ο Ιταλός σινολόγος Σκαρπάρι στο βιβλίο του, η κατανόηση της Κίνας σήμερα σημαίνει και την κατανόηση του τι πρόκειται να συμβεί στο μέλλον στον κόσμο μας.

Το βιβλίο “Οι Τρεις Στρατηγικές του Χουάνγκ Σι Γκονγκ”, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις iWrite αποτελεί το μοναδικό βιβλίο στα ελληνικά στο οποίο γίνεται μια ουσιαστική σινολογική ανάλυση του κινεζικού αυτοκρατορικού συστήματος και της πολιτικής φιλοσοφίας στην Κίνα, η οποία εξακολουθεί να αποτελεί βασικό οδηγό για την σύγχρονη κινεζική πολιτική πρακτική. Μακριά από ιδεολογικές εμμονές και ευρωκεντρικές προκαταλήψεις στο έργο αυτό παρουσιάζονται οι πραγματικοί λόγοι και τα μυστικά της επιτυχίας της Κίνας τόσο κατά την αυτοκρατορική της πορεία όσο και στην σύγχρονη εποχή.

Από τον συγγραφέα του βιβλίου Δημήτρη Μεθενίτη