Φτάνει πια με την αναβλητικότητα! Είναι ώρα για Δράση!
Procrastination Hack: Το Ένα Κόλπο που Δουλεύει
Νιώθεις ότι αφήνεις συνεχώς τα πράγματα για αργότερα; Ότι περιμένεις την «κατάλληλη στιγμή» για να ξεκινήσεις κάτι σημαντικό; Μήπως έχεις πει φράσεις όπως «από Δευτέρα ξεκινάω» ή «θα το κάνω το απόγευμα»… αλλά το απόγευμα δεν έρχεται ποτέ; Αν ναι, τότε βρίσκεσαι παγιδευμένος/η στη δύνη της αναβλητικότητας, ή αλλίως του procrastination (έτσι το λένε και στο χωρίο), της αόρατης δύναμης που κλέβει τον πολύτιμο χρόνο και την παραγωγικότητά σου.
Δεν είσαι μόνος σου!
Όλοι μας έχουμε βρεθεί σε αυτή τη θέση. Αναβάλλουμε τις υποχρεώσεις μας για αργότερα, ψάχνουμε “καλύτερες στιγμές” και καταλήγουμε να φορτώνουμε τη μέρα μας με ενοχές και άγχος.
Αυτό είναι το “παράδοξο με την αναβλητικότητα”: ενώ νομίζουμε ότι αποφεύγουμε το άγχος, καταλήγουμε να νιώθουμε διπλάσιο άγχος.
Αν πιστεύεις ότι η αναβλητικότητα είναι απλώς τεμπελιά, τότε σκέψου ξανά. Οι περισσότεροι από εμάς δεν αναβάλλουμε πράγματα επειδή είμαστε “τεμπέληδες”, αλλά επειδή το μυαλό μας προσπαθεί να αποφύγει τη δυσφορία. Αναβάλλουμε επειδή:
Φοβόμαστε την αποτυχία («κι αν δεν τα καταφέρω;»)
Αναζητούμε την τέλεια στιγμή («μόλις νιώσω έτοιμος, θα το κάνω»)
Βαριόμαστε και το μυαλό μας ψάχνει πιο “εύκολες απολαύσεις” (όπως το scroll στα social media)
Το πρόβλημα με την συνεχή αναβολή των υποχρεώσεων μας είναι ότι κρύβεται πίσω από “αθώες” σκέψεις. Σκέψεις όπως «δεν πειράζει, έχω χρόνο» ή «θα είμαι πιο παραγωγικός αργότερα» μπορεί να μοιάζουν λογικές, αλλά στην πραγματικότητα είναι ψεύτικες δικαιολογίες που μας παγιδεύουν σε έναν κύκλο καθυστέρησης.
Εδώ όμως έρχεται η καλή είδηση! Η αναβλητικότητα δεν είναι μόνιμο ελάττωμα. Δεν γεννηθήκαμε “αναβλητικοί”. Είναι μια συνήθεια – και όπως κάθε συνήθεια, μπορεί να αλλάξει. Δεν χρειάζεσαι ατελείωτα κίνητρα, έμπνευση ή “την τέλεια στιγμή”. Αυτό που χρειάζεσαι είναι ένα απλό κόλπο που θα σε βοηθήσει επανεκπαιδεύσεις το μυαλό σου και θα σε κάνει να ξεκινήσεις να δρας.
Η αναβλητικότητα κλέβει τη χαρά της επιτυχίας – Μην την αφήσεις να νικήσει
Σε αυτό το άρθρο, θα αποκαλύψουμε το ένα κόλπο που χρησιμοποιούν επιτυχημένοι άνθρωποι για να νικήσουν την αναβλητικότητα. Ένα κόλπο που εφαρμόζεται σε δευτερόλεπτα και έχει τη δύναμη να αλλάξει ριζικά τη σχέση σου με το χρόνο και την παραγωγικότητα. Δεν χρειάζεται να είσαι “ειδικός στην πειθαρχία”, ούτε να αυτομαστιγώνεσαι κάθε φορά που έχεις την τάση να θες να αναβάλεις τα πράγματα. Δεν χρειάζεται να αλλάξεις τη ζωή σου. Το μόνο που χρειάζεται είναι να δοκιμάσεις αυτό το κόλπο – και το καλύτερο; Λειτουργεί κάθε φορά.
Και επειδή η αναβλητικότητα έχει και χαρακτηριστικά υπερανάλυσης – Αν αναρωτιέσαι, “Κι αν δεν δουλέψει για μένα;”, τότε το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να το δοκιμάσεις. Η αναβλητικότητα τρέφεται από τις υποσχέσεις του “θα το κάνω αργότερα”, αλλά αυτό το κόλπο θα σε κάνει να το κάνεις τώρα. Και μόλις το δοκιμάσεις, θα καταλάβεις γιατί τόσοι άνθρωποι το χρησιμοποιούν καθημερινά.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή:
Τι είναι η αναβλητικότητα και γιατί σε κρατά πίσω;
Μήπως έχεις βρεθεί ποτέ σε αυτή τη θέση; Έχεις μπροστά σου κάτι σημαντικό να κάνεις — μια εργασία, μια προθεσμία, μια υποχρέωση — και ξαφνικά βρίσκεις τον εαυτό σου να καθαρίζει το γραφείο, να τσεκάρει τα social media ή να κάνει οτιδήποτε άλλο εκτός από αυτό που πρέπει να γίνει;
Αν ναι, καλωσήρθες στον κόσμο της αναβλητικότητας (είμαστε ήδη όλοι εδώ και σε περιμένουμε). Μην ανησυχείς, δεν είσαι μόνος. Στην πραγματικότητα, η αναβλητικότητα είναι τόσο διαδεδομένη που οι ψυχολόγοι την έχουν μελετήσει σε βάθος. Εδώ είναι το σημαντικότερο σημείο που δεν θα κουραστούμε ποτέ να το λέμε:
Η αναβλητικότητα δεν είναι τεμπελιά.
Με πολύ απλά λόγια είναι ένας μηχανισμός αποφυγής. Είναι το μυαλό μας που προσπαθεί να προστατεύσει τον εαυτό του από δυσάρεστα συναισθήματα. Όταν αντιμετωπίζουμε μια δύσκολη, μεγάλη ή αβέβαιη εργασία, το μυαλό μας προσπαθεί να αποφύγει τη δυσφορία και να επιλέξει κάτι που προσφέρει άμεση απόλαυση (όπως το να δούμε βίντεο στο YouTube ή να σκρολάρουμε στο Instagram).
Σκέψου το έτσι: Αν έχεις να διαλέξεις ανάμεσα στο “να γράψεις μια δύσκολη αναφορά” ή “να δεις αστεία βίντεο”, το μυαλό σου προτιμά πάντα την εύκολη λύση. Και έτσι γεννιέται η αναβλητικότητα.
Γιατί, όμως, το κάνουμε αυτό;
Δεν είναι επειδή είμαστε “τεμπέληδες”. Η αλήθεια είναι ότι η αναβλητικότητα είναι μηχανισμός επιβίωσης. Το μυαλό μας προσπαθεί να αποφύγει κάθε μορφή πόνου — ακόμα και αν αυτός ο πόνος είναι η δυσφορία της εργασίας.
Οι επιστήμονες το εξηγούν ως εξής: Όταν το μυαλό αντιλαμβάνεται μια εργασία ως “δύσκολη” ή “μεγάλη”, η αμυγδαλή (το μέρος του εγκεφάλου που ελέγχει τον φόβο) ενεργοποιείται και στέλνει σήμα αποφυγής. Δεν είναι δικό σου λάθος. Είναι η φυσική αντίδραση του εγκεφάλου σου να προστατευτεί.
Παράδειγμα 1: Έχεις μια σημαντική παρουσίαση να ετοιμάσεις για αύριο. Αντί να τη φτιάξεις, καθαρίζεις το γραφείο σου και ανοίγεις τα email σου (γιατί είναι πιο “ασφαλείς” δραστηριότητες).
Παράδειγμα 2: Πρέπει να κανονίσεις ραντεβού στον οδοντίατρο, αλλά η σκέψη του πόνου και της ταλαιπωρίας σε κάνει να το αφήνεις για “αργότερα”.
Συμπτώματα της αναβλητικότητας (Μήπως τα αναγνωρίζεις στον εαυτό σου;)
“Θα το κάνω αργότερα”: Το πιο κλασικό σύμπτωμα της αναβλητικότητας.
Ασχολείσαι με μικροδουλειές αντί για τις σημαντικές: Αντί να δουλέψεις στη μεγάλη εργασία, αποφασίζεις να ταξινομήσεις επιτέλους όλα εκείνα τα αναμνηστικά που κρατάς από τα ταξίδια σου.
Σκέφτεσαι την τέλεια στιγμή: Περιμένεις την “κατάλληλη στιγμή” που -προφανώς- δεν έρχεται ποτέ.
Ψάχνεις για γρήγορες απολαύσεις: Social media, βίντεο, online αγορές — ό,τι σε κάνει να νιώσεις στιγμιαία καλύτερα.
Η Αναβλητικότητα, όμως, έχει Κόστος
Το να αναβάλλεις συνεχώς πράγματα, άσχετα με τη σημαντικότητα τους, σε κρατά πίσω, και όχι μόνο στην παραγωγικότητα. Έχει κόστος στην ψυχική υγεία, καθώς σε γεμίζει με ενοχές και άγχος. Σου υπενθυμίζει συνεχώς ότι έχεις μια «εκκρεμότητα» που δεν τελείωσε. Σαν ένα γκρι σύννεφο που περιπλανάται πάνω από το κεφάλι σου. Το άγχος αυτό συσσωρεύεται, και όσο περισσότερο αναβάλλεις κάτι, τόσο πιο “βαρύ” φαίνεται μετά το έργο.
Μήπως νιώθεις ότι οι υποχρεώσεις σου γίνονται όλο και πιο μεγάλες; Αυτό συμβαίνει γιατί ο εγκέφαλός σου τις “μεγαλώνει” κάθε μέρα που περνά.
Το Μοναδικό Procrastination Hack που Δουλεύει Πραγματικά!
Αρκετά με τις θεωρίες. Ώρα να αποκαλύψουμε το ένα κόλπο που χρησιμοποιούν οι επιτυχημένοι άνθρωποι για να νικήσουν την αναβλητικότητα. Και αυτό είναι:
Η Αρχή των 2 Λεπτών
Η Αρχή των 2 Λεπτών (2-Minute Rule) είναι ένα απλό, αλλά πανίσχυρο εργαλείο ενάντια στην αναβλητικότητα. Η ιδέα είναι απλή:
Αν κάτι μπορεί να γίνει σε λιγότερο από 2 λεπτά, κάνε το αμέσως. Αν μια εργασία φαίνεται μεγάλη, ξεκίνησέ τη για μόλις 2 λεπτά. Αυτή η μικρή, απλή αρχή αποτρέπει την αναβολή, διότι το μυαλό δεν αισθάνεται την πίεση μιας μεγάλης δέσμευσης. Αντί να σκέφτεσαι «πρέπει να τελειώσω όλη την εργασία», σκέψου απλά «θα ξεκινήσω για 2 λεπτά». Το εκπληκτικό είναι ότι το μυαλό μας συνήθως συνεχίζει τη δουλειά ακόμα και μετά από τα 2 λεπτά.
Γιατί η Αρχή των 2 Λεπτών Λειτουργεί:
1. Παρακάμπτει τη φόρτιση της απόφασης
Η αναβλητικότητα τρέφεται από την αναποφασιστικότητα. Με το κόλπο των 2 λεπτών, δεν χρειάζεται να αποφασίσεις αν θα ξεκινήσεις μια εργασία ή όχι. Απλώς ξεκινάς.
2.Δίνει ώθηση (momentum)
Η αρχή των 2 λεπτών εκμεταλλεύεται τον κανόνα της αδράνειας: μόλις ξεκινήσεις κάτι, είναι πιο εύκολο να συνεχίσεις.
3. Ενισχύει την αυτοπεποίθηση
Όταν ολοκληρώνεις μια εργασία, ακόμη και κάτι που ίσως θεωρείς αμελητέο, αισθάνεσαι ότι έχεις τον έλεγχο. Αυτό αυξάνει την παραγωγικότητά σου και σε ενθαρρύνει να συνεχίσεις.
Πώς να Εφαρμόσεις την Αρχή των 2 Λεπτών στη Ζωή σου και να πεις αντίο στην αναβλητικότητα σου
1)Σπάσε τις εργασίες σε μικρά κομμάτια
Μία από τις μεγαλύτερες αιτίες του procrastination είναι το μέγεθος και η πολυπλοκότητα των εργασιών. Όταν μια εργασία φαίνεται «τεράστια», το μυαλό μας τη θεωρεί απειλητική και προσπαθεί να την αποφύγει. Η λύση; Σπάσε τη σε μικρά, διαχειρίσιμα κομμάτια.
Πώς να το κάνεις αυτό:
Αν έχεις να γράψεις μια έκθεση, μην πεις “θα γράψω την έκθεση”, γιατί αυτό ακούγεται μεγάλο και δύσκολο. Πες, “θα γράψω την πρώτη πρόταση”. Αυτή η μικρή ενέργεια είναι εύκολη και άμεσα εφαρμόσιμη.
Αν έχεις να καθαρίσεις ολόκληρο το σπίτι, ξεκίνα με το “θα καθαρίσω μόνο το τραπέζι της κουζίνας”. Το μυαλό σου δεν θα το θεωρήσει μεγάλη υπόθεση και θα ξεκινήσεις ευκολότερα.
Γιατί δουλεύει:
Ξεκινώντας με μια μικρή ενέργεια, το μυαλό μπαίνει σε κατάσταση δράσης. Το δύσκολο δεν είναι να συνεχίσεις, αλλά να ξεκινήσεις. Μόλις ξεκινήσεις, η αδράνεια λειτουργεί υπέρ σου και αυξάνονται οι πιθανότητες να συνεχίσεις μέχρι να ολοκληρώσεις τη μεγαλύτερη εργασία.
2)Εξάλειψε τους αντιπερισπασμούς
Ο μεγαλύτερος εχθρός της συγκέντρωσης είναι οι αντιπερισπασμοί. Τα social media, οι ειδοποιήσεις του κινητού και τα email καταναλώνουν την προσοχή μας. Κάθε φορά που αποσπάται η προσοχή μας, ο εγκέφαλός μας χρειάζεται 15-20 λεπτά για να επιστρέψει σε πλήρη συγκέντρωση.
Πώς να το κάνεις αυτό:
Χρησιμοποίησε εφαρμογές μπλοκαρίσματος: Υπάρχουν εφαρμογές που όταν τις ρυθμίσεις αναλόγως, σου απαγορεύουν την πρόσβαση στα social media για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Κλείσε τις ειδοποιήσεις: Απενεργοποίησε τις ειδοποιήσεις στο κινητό και στον υπολογιστή. Το “μπιπ” ενός μηνύματος μπορεί να σε αποσυντονίσει πλήρως.
Φτιάξε ένα “καθαρό” περιβάλλον: Αν το γραφείο σου είναι γεμάτο αντικείμενα, θα σου αποσπάσουν την προσοχή. Μείνε μόνο με τα απαραίτητα εργαλεία.
Γιατί δουλεύει:
Όταν οι αντιπερισπασμοί αφαιρούνται από το περιβάλλον σου, το μυαλό δεν έχει λόγο να “ψάξει” για εύκολες απολαύσεις. Έτσι, το μόνο που του απομένει είναι η εργασία που έχεις μπροστά σου. Χωρίς αντιπερισπασμούς, η παραγωγικότητα αυξάνεται αυτόματα.
3)Χρησιμοποίησε χρονόμετρο
Η αίσθηση ότι «πρέπει να τελειώσω όλη τη δουλειά» προκαλεί άγχος και μας κάνει να θέλουμε να την αποφύγουμε. Αντί να στοχεύεις στην ολοκλήρωση της εργασίας, στόχευσε στο να ξεκινήσεις μόνο για 2 λεπτά. Αυτό αλλάζει εντελώς την ψυχολογία της δράσης.
Πώς να το κάνεις αυτό:
Ρύθμισε ένα χρονόμετρο για 2 λεπτά και πες στον εαυτό σου: “Δεν χρειάζεται να τελειώσω όλη τη δουλειά. Χρειάζεται μόνο να δουλέψω για 2 λεπτά”. Καθώς το χρονόμετρο ξεκινά, το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να προσηλωθείς για 120 δευτερόλεπτα. Αυτή η μικρή δέσμευση είναι τόσο μικρή που το μυαλό σου δεν θα τη θεωρήσει απειλή.
Μετά τα 2 λεπτά, αξιολόγησε: Στις περισσότερες περιπτώσεις, θα παρατηρήσεις ότι έχεις ήδη ξεκινήσει και θα θελήσεις να συνεχίσεις.
Γιατί δουλεύει:
Ο λόγος που το κόλπο του χρονόμετρου είναι τόσο αποτελεσματικό είναι επειδή το μυαλό μας βρίσκει τη δέσμευση 2 λεπτών τόσο μικρή που δεν την αρνείται. Μόλις ξεκινήσεις, το μυαλό θέλει να ολοκληρώσει αυτό που ξεκίνησε, λόγω του φαινομένου Zeigarnik, που εξηγεί ότι οι άνθρωποι θυμόμαστε καλύτερα τις ημιτελείς εργασίες απ’ ότι τις ολοκληρωμένες.
Εφάρμοσε την αρχή και σε καθημερινές δουλειές
Δεν χρειάζεται να εφαρμόζεις την αρχή των 2 λεπτών μόνο σε εργασίες γραφείου ή στη δουλειά. Μπορείς να τη χρησιμοποιήσεις για να αντιμετωπίσεις μικρές, καθημερινές υποχρεώσεις που συνήθως αναβάλλεις, όπως το στρώσιμο του κρεβατιού ή η τακτοποίηση του γραφείου σου.
Πώς να το κάνεις αυτό:
Πλύσιμο πιάτων: Μη σκέφτεσαι ότι πρέπει να πλύνεις όλα τα πιάτα. Σκέψου μόνο “θα πλύνω 2 πιάτα”. Συνήθως, συνεχίζεις και πλένεις περισσότερα.
Στρώσιμο κρεβατιού: Πες στον εαυτό σου “θα στρώσω μόνο το μαξιλάρι”. Μόλις το κάνεις, πιθανότατα θα θέλεις να ολοκληρώσεις και το υπόλοιπο κρεβάτι.
Καθάρισμα του σπιτιού: Αντί να λες “πρέπει να καθαρίσω το σπίτι”, ξεκίνα με 2 λεπτά τακτοποίησης του γραφείου. Σταδιακά, θα δεις ότι έχεις περισσότερη διάθεση να συνεχίσεις.
Τακτοποίηση email: Δες μόνο τα πρώτα 2 email και πάρε αποφάσεις (απάντηση, διαγραφή, αρχειοθέτηση). Το αίσθημα ελέγχου αυξάνει την αυτοπεποίθησή σου και συχνά συνεχίζεις και στα υπόλοιπα.
Γιατί δουλεύει:
Οι μικρές, καθημερινές εργασίες συχνά φαίνονται βαρετές και “μικρές ταλαιπωρίες”. Όμως, αυτές οι μικρές ταλαιπωρίες συσσωρεύονται και δημιουργούν ένα αίσθημα βάρους. Με την αρχή των 2 λεπτών, διαλύεις αυτή τη βαρύτητα. Το μυστικό είναι να ξεκινήσεις μόνο με την πιο μικρή ενέργεια, κάτι τόσο μικρό που ο εγκέφαλός σου δεν μπορεί να το αρνηθεί. Μόλις ξεκινήσεις, οι πιθανότητες να ολοκληρώσεις τη δουλειά αυξάνονται δραματικά.
Το Μυστικό της Αρχής των 2 Λεπτών
Το procrastination δεν είναι απλώς αναβλητικότητα. Είναι ένας μηχανισμός αποφυγής της δυσφορίας. Η αρχή των 2 λεπτών παρακάμπτει αυτή τη δυσφορία, γιατί το μυαλό μας δεν βλέπει την εκκίνηση ως «απειλή». Μόλις ξεκινήσεις, το δύσκολο μέρος έχει περάσει.
Αν θέλεις να δεις πραγματική διαφορά στην παραγωγικότητά σου, εφάρμοσε την αρχή των 2 λεπτών από σήμερα κιόλας. Ξεκίνα με μία μικρή ενέργεια τώρα, ακόμα κι αν είναι απλώς να σημειώσεις κάτι σε ένα χαρτί. Όταν το κάνεις αυτό, έχεις ήδη ξεπεράσει το procrastination.
Το Βιβλίο που Θα σε Βοηθήσει να Νικήσεις την αναβλητικότητα
Αν η αναβλητικότητα είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο στη ζωή σου, τότε το βιβλίο «Δράση – Αντίδραση» του Νίκου Νανούση είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεσαι. Το βιβλίο δεν υπόσχεται μαγικές λύσεις, αλλά σου δίνει τα εργαλεία για να πάρεις τον έλεγχο της ζωής σου, να ενισχύσεις την αυτοπεποίθησή σου και να βγεις από τη ζώνη αναβλητικότητας.
Τι θα μάθεις από το βιβλίο;
- Πώς να ξεκινάς χωρίς να περιμένεις την τέλεια στιγμή.
- Τεχνικές για να παρακάμπτεις την αδράνεια.
- Τρόπους για να παραμένεις σταθερός/η στους στόχους σου.
Γιατί αυτό το βιβλίο ξεχωρίζει;
Ενώ άλλα βιβλία αναμασούν γενικότητες και θεωρίες, το «Δράση – Αντίδραση» παρέχει απτές- πρακτικές μεθόδους που εφαρμόζονται άμεσα. Χρησιμοποιεί παραδείγματα από την καθημερινή ζωή και παρουσιάζει λύσεις που μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς υπερβολική προσπάθεια και ανάλυση.
Αν θες να σταματήσεις την αναβλητικότητα και να μπεις σε ρυθμό δράσης, τότε αυτό το βιβλίο είναι το κατάλληλο εργαλείο για σένα.
Ήρθε η ώρα να σταματήσεις να αναβάλλεις
Η αναβλητικότητα δεν είναι αδυναμία, είναι μια φυσιολογική ανθρώπινη αντίδραση στον ξέφρενο ρυθμός της σύγχρονης ζωής. Το μυστικό για να τη νικήσεις δεν είναι να περιμένεις την τέλεια στιγμή, αλλά να δημιουργήσεις τις συνθήκες για δράση.
Το κόλπο των 2 λεπτών δεν υπόσχεται να εξαλείψει το procrastination από τη ζωή σου. Υπόσχεται όμως να σε βοηθήσει να το αναγνωρίσεις, να το αντιμετωπίσεις και να το μειώσεις σημαντικά. Το μόνο που χρειάζεται να κάνεις είναι να ξεκινήσεις για 2 λεπτά. Αν το δοκιμάσεις σήμερα, θα δεις διαφορά.
Φτάνει πια με την αναβλητικότητα! Ξεκίνα σήμερα με την Αρχή των 2 Λεπτών και διάβασε -έστω λίγο- από το βιβλίο «Δράση – Αντίδραση» του Νίκου Νανούση. Μάθε πώς να πάρεις τον έλεγχο της ζωής σου και να γίνεις πιο αποτελεσματικός από ποτέ! Βρες το βιβλίο ΕΔΩ (διαθέσιμο και σε ebook)