Παιδικό βιβλίο και μετανάστευση

Ένα παιδικό βιβλίο μιλά ανοιχτά για το θέμα της μετανάστευσης

Αν κι εσείς αναρωτιέστε πώς μπορεί η έννοια της μετανάστευσης να υπάρξει σε ένα παιδικό βιβλίο ή ακόμα και να συνδράμει στην πλοκή του, τότε ίσως ήρθε η ώρα να διαβάσετε το παραμύθι της συγγραφέως Άννας- Θεοδώρας Χατζηδημητρίου, με τίτλο “Ταξιδεύοντας στη Χώρα του Πέρα- Βρέχει” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις iWrite.

Το συγκεκριμένο παιδικό βιβλίο σας προκαλεί με ευφάνταστο τρόπο να συμμετέχετε σε μια περιπέτεια που έχει ως αφετηρία την αναγκαστική φυγή, δηλαδή τη μετανάστευση, από το ασφαλές περιβάλλον της ηρωίδας και σας ωθεί να ανακαλύψετε τα διάφορα συναισθήματα που προκύπτουν μέσα από το ταξίδι της ώσπου να καταφέρει να φτάσει στον προορισμό της, που δεν είναι άλλος από την ίδια την αγάπη και την δύναμη που εκείνη κρύβει μέσα της.

Ξεκινώντας από τον τίτλο αξίζει να επισημανθεί ότι η φράση “πέρα – βρέχει” συνήθως χρησιμοποιείται για να δηλώσει μια κατάσταση αφέλειας ή ξεγνοιασιάς, δημιουργεί την αίσθηση ότι πρόκειται για ένα περιβάλλον ευδαιμονίας χωρίς ίχνος ανησυχίας για το οτιδήποτε. Όπως ακριβώς και η κατάσταση την οποία βιώνουν ή καλύτερα θα έπρεπε να βιώνουν τα παιδιά κατά την πρώιμη ηλικία τους. Ωστόσο εύκολα περνάει η κατάσταση ευδαιμονίας και εφησυχασμού στην αντίπερα όχθη και μετατρέπεται σε σφοδρή καιρική συνθήκη με τη μορφή της βροχής. Μάλιστα, στο συγκεκριμένο παιδικό βιβλίο, δεν πρόκειται για απλές στάλες βροχής αλλά για ολόκληρα λαχανικά που είναι ικανά να προκαλέσουν σοβαρές καταστροφές ή ακόμα και να τρυπήσουν (αν πρόκειται για αιχμηρά καρότα) την ονειρική κατάσταση ευδαιμονίας που προαναφέρθηκε. Συνεπώς, σε αυτό το σημείο δηλώνεται η κατάσταση των παιδιών που εξαιτίας κάποιου γεγονότος αποκόπτονται από την ηρεμία και την ασφάλεια της καθημερινότητας τους, της οικογένειας ή των φίλων τους και βρίσκονται αντιμέτωπα με μια νέα πραγματικότητα η οποία τους είναι εντελώς ξένη.

Έτσι το ταξίδι προς την επίτευξη της πρότερης ασφάλειας ξεκινά! Σίγουρα όμως δεν είναι πάντα εύκολο κι όπως κάθε ταξίδι στα ανοιχτά κρύβει κι αυτό τους κινδύνους του. Γίνεται λοιπόν κατανοητό πως η μετανάστευση μπορεί να αναφέρεται σε οτιδήποτε ωθεί ένα παιδί να βιώσει ότι εγκαταλείπει ή αφήνει πίσω του έστω προσωρινά το γνώριμο κι ασφαλές περιβάλλον που του προκαλεί ευτυχία και ξεγνοιασιά.

Η μετανάστευση μπορεί να προκύψει με ποικίλους τρόπους όπως λόγου χάρη με την μετακόμιση σε άλλη χώρα για οικονομικούς κυρίως λόγους, με την εγκατάλειψη μιας περιοχής που έχει πληγεί από διάφορες φυσικές καταστροφές ή τον πόλεμο, με σκοπό την εγκατάσταση σε μια άλλη, ή όπως συνέβη στο εν λόγω παιδικό βιβλίο,  εξαιτίας μιας βροχής λαχανικών!

Κατά αυτόν τον τρόπο, η Σαμίρα, η πρωταγωνίστρια του παραμυθιού, βρίσκεται αντιμέτωπη με την καινούρια συνθήκη που επιφυλάσσει η αναγκαστική της φυγή – μετανάστευση από την Χώρα του Πέρα – Βρέχει. Στην αρχή όλα είναι εχθρικά και ξένα στον καινούριο τόπο που έχει βρεθεί, βιώνει μοναξιά και φόβο όπως άλλωστε είναι λογικό. Όλοι μας όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με καταστάσεις που δεν έχουμε ξανά βιώσει αισθανόμαστε φόβο κι αγωνία για την εξέλιξη των πραγμάτων. Πόσο μάλλον η Σαμίρα η οποία έχει βρεθεί σε έναν εντελώς διαφορετικό τόπο από τον δικό της που οι κάτοικοι του δεν είναι εξοικειωμένοι με τους νέους επισκέπτες και συνεπώς, καθόλου φιλικοί. Η αγωνία της για το αν θα καταφέρει να επιστρέψει πίσω στη χώρα του Πέρα – Βρέχει είναι έκδηλη και η μοναξιά της το ίδιο. Έτσι αναζητά έναν τρόπο να επισπεύσει το ταξίδι της επιστροφής της πίσω στην ανεμελιά και ξέγνοιαστη καθημερινότητά της.

Σύντομα όμως ανακαλύπτει ότι ακόμα και στις πιο δύσκολες καταστάσεις ποτέ κανείς δεν είναι μόνος. Πάντα υπάρχουν κάποιοι με παρόμοια ή κοινά βιώματα οι οποίοι είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν. Έτσι αρχίζει σταδιακά να χτίζεται ξανά η αίσθηση της ασφάλειας και παράλληλα φανερώνεται η έννοια της φιλίας ως κεντρικός άξονας στο παιδικό βιβλίο.

Η Σαμίρα στη νέα χώρα στην οποία βρέθηκε θα συναντήσει τον Κλέφτη Αλεπουδέλη, ο οποίος φέρει κοινά βιώματα και επίσης αναζητά τρόπο ώστε να καταφέρει να γυρίσει στο δικό του ασφαλές περιβάλλον , όποιο κι αν είναι αυτό. Παρόλο που το προσωνύμιο του είναι “κλέφτης” ο συγκεκριμένος ήρωας κάθε άλλο παρά πονηρός ή δόλιος είναι. Αυτός ο τίτλος αποκτήθηκε καθώς έχει αποφασίσει να βρει και να διασφαλίσει τις πιο όμορφες λέξεις, αυτές που κρατάνε καλά κρυμμένες οι κάτοικοι στη νέα χώρα που οι δυο τους έχουν βρεθεί. Οι λέξεις αυτές είναι μεγάλης αξίας αφού μπορούν αμέσως να απαλύνουν την μοναξιά όλων των ηρώων που προσπαθούν να ανακαλέσουν τη ζεστασιά του σπιτιού τους.

Το σπίτι με κάθε τρόπο ή έννοια, το σπίτι που δηλώνει την οικειότητα , την ασφάλεια και τη σιγουριά ότι εκεί πέρα όλα είναι πιο εύκολα κι ωραία.

Συνεχίζοντας, η ηρωίδα ανακαλύπτει την ιδιότητα του Κλέφτη Αλεπουδέλη που ήταν δάσκαλος. Εκεί έγκειται κι η ικανότητα του να εντοπίζει όλες αυτές τις όμορφες λέξεις που ψάχνει. Στο σημείο αυτό κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί η έννοια της παιδείας ως μέσο βελτίωσης και διεκδίκησης καλύτερων συνθηκών διαβίωσης. Παρατηρούμε πως η παιδαγωγική έννοια του δασκάλου είναι εκείνη που έχει τη δύναμη να αλλάξει τα δεδομένα, να παρέμβει και να δηλώσει ξεκάθαρα πως όλα βελτιώνονται, όλα μπορούν να αλλάξουν αν υπάρχει το λιθαράκι της γνώσης. Μέσω της γνώσης, δηλαδή της γνωριμίας με το άγνωστο, καταρρίπτονται οι φόβοι και γεφυρώνεται η προσπάθεια προς την επίτευξη της επιστροφής σε ένα ασφαλές περιβάλλον, η απώλεια του οποίου προξένησε όλη την περιπέτεια!

Άλλωστε δεν είναι τυχαίο που στο τέλος της ιστορίας παρακολουθούμε να ανθίζει ένας σπόρος , να γίνεται δέντρο και οι καρποί του να είναι βιβλία. Ο σπόρος της γνώσης έχει φυτευτεί, έχει ριζώσει και έχει δώσει τη λύση στην περιπέτεια της Σαμίρας.

Τέλος, το συγκεκριμένο παιδικό βιβλίο είναι ικανό να προσφέρει δράση , περιπέτεια και διλήμματα για μικρούς και μεγάλους αναγνώστες ή εξερευνητές. Αγωνία, τρικυμία , αναστάτωση μα και ηρεμία είναι μερικές μόνο από τις διάφορες καταστάσεις που θα βιώσει κάποιος που θα τολμήσει να βουτήξει μέσα στην περιπέτεια και θα διαβάσει το παραμύθι “Ταξιδεύοντας στην Χώρα του Πέρα – Βρέχει”. Καλές αναγνώσεις!

Από τη συγγραφέα του παραμυθιού Άννα Χατζηδημητρίου